Kısa Liste, Cambodia Remote Hideout Huts

Bee Breeders tarafından, Vine Retreat'te yer alacak kendi kendine yetebilen bir dizi kulübe tasarımı için düzenlenen "Cambodia Remote Hideout Huts" yarışmasında, Emre Çetinel'in “Tula Kulübesi” projesi shortliste kaldı.

Mimari Proje Raporu

TULA KULÜBESİ

Sürdürülebilir mimari, salt fiziksel yaşam alanlarının tasarımı değil, sürdürülebilir yaşam biçimini de öne çıkaran, teşvik eden bir tasarım anlayışı olarak düşünülmelidir.

Bu bağlamda, Kamboçya’nın Kep bölgesindeki çevreye duyarlı bir yoga merkezinin bahçesinde konumlandırılacak 20 m2’lik bir yaşam alanının tasarım yarışması, yukarıda anılan önermeyi desteklediği hissini uyandırdı.

Kişisel gelişim arzusu, hayata bakış açısındaki memnuniyet, doğaya karşı duyarlı yaklaşım, sürdürülebilir mimari anlayış ile, yetinme hissi ve mevcudu etkin kullanma anlamında paralellik teşkil ettiğinden, yarışma konusu, metrekare ölçeğinde küçük, ancak ölçekten bağımsız olarak bahsedilen bu parallelliklerin bir yapıya yansıtılması anlamında güçlü fırsatlar taşıması itibari ile ilgimizi çekti ve bu projenin parçası olmak istedik.

Tula [Denge]

Varlığın özü “sevgi” iken; yaşamdaki “uyum”, fiziksel ve zihinsel aktivitedeki senkronizasyona çok bağlıdır. Ve doğa, her zaman dengeye ulaşmamıza yardımcı olur.

Geniş bir tropikal bahçe içinde, ziyaretçilerin kendi başlarına izole olup yoga ve meditasyon yapabilecekleri kulübe tasarımı için duygu, düşünce ve eylemlerde uyum ve dengenin sağlanması fikri çıkış noktamız oldu.

Önerimizin adı “Tula Kulübesi”, (Tula, Sanskrit dilinde “Denge” anlamına gelmektedir) iki farklı kota sahip olup işlevsel bir denge önerir: Üst katta, yerel mimaride kazıklar üzerindeki kırsal evlere benzer, bambu duvarlarla çevrili “fiziksel dinlenme” alanı; zemin seviyesinde ise beden ve doğa arasında daha yakın bir ilişki kurulmasını sağlayan yerli bitkilerle çevrili “zihinsel dinlenme” alanı bulunmaktadır.

Ormansızlaştırmaya Karşı: Bambu

Kamboçya, 2001 ve 2018 yılları arasında yaklaşık 2,2 milyon hektar ağaç örtüsünü kaybetti. Ormanların artan tahribatı karşısında, daha geniş bambu ekimini teşvik etmek ve sürdürülebilir bir mimari prototip önermek için kulübeyi tamamen bambudan inşa etmeyi önerdik. Ağaç kerestesi yerine kesildikten sonra çok hızlı bir şekilde geri büyüyen bambunun kullanılması, tahribe uğramış bir ormanı hızla yenilemeye yardımcı olabilir. Kamboçya’nın sürdürülebilir bir kereste tarımına ihtiyacı var. Bambu, adeta ağaç benzeri bir görünüme sahip bir çimen olması ve ilk ekimi sonrası üç veya dört yıl ve sonrasında her yıl hasat edilebilmesi ile ahşabın umut verici bir alternatifidir.

Tropikal İklim ve Çapraz Havalandırma

Kamboçya, tropikal iklime sahiptir. Hava sıcaklığı 22 °C civarında seyreder ve oldukça yüksek nem içerir. Tula Kulübesi, cephedeki açılır kapanır pencereler ve banyodaki duvar açıklıkları ile havalandırılır. Biriken ısı, iki çatı arasındaki yapısal boşluktan dışarı atılır. Cephe duvarlarında kullanılan bambu, hafif, geçirgen yapısı ile kulübenin nefes alabilmesine ve iç mekanda çapraz havalandırma sağlanmasına izin vermektedir.

Muson Yağmurları ve Yağmur Bahçeleri

Kamboçya, yağmurlu ve kuru olmak üzere iki mevsime sahiptir. Ülkenin ikliminde en önemli rolü muson rüzgarları oynar. Hint Okyanusu’ndan Himalayalar’a doğru esen rüzgarlar mayıs gibi başlayıp ekime kadar süren muson yağmurlarını getirir. Muson yağmurları genellikle kısa sürelidir ancak oldukça yoğun sağanak yağışlardır.

Önerimizde çatıya düşen yağmur suyu, kulübenin çevresindeki çakıllı alana serbest akışla yönlendirilir ve bir drenaj borusu hem çatıdan gelen hem de zeminde biriken yağmur suyunu kulübenin yanındaki yağmur bahçesine yönlendirir.

Yağmur bahçesi taşkınları azaltır, taşkın zirvelerini geciktirir, ayrıca yeraltı suyunun yeniden beslenmesine yardımcı olur ve biyoçeşitliliği artırır. Genellikle doğal bir eğimin alçak bir noktasında oluşan küçük bir çöküntüye ekilen hem kuraklığa hem de su baskınlarına dayanabilen yerli çalılar, uzun ömürlü bitkiler ve otlardan oluşan bir bahçedir. Yağmur suyunu yakalayıp tutarak, ardından yavaşça toprağa bırakarak, büyük bir fırtınadan gelen akışı yavaşlatabilir ve su, hızlı, doğal bir şekilde temizlenebilir. Yağmur bahçeleri 12-48 saat içinde boşalacağı için sivrisinek üremesini de engeller.

Bir yağmur bahçesi oluşturmak, bahçenin geri kalanında su basmasına neden olmadan yağmur suyunun toprak tarafından emilimine izin vermenin bir yoludur. Yağmur suyunun topladığı herhangi bir kirletici, bitkiler ve toprak tarafından filtrelenir ve nehirlerimiz, yer altı sularımız doğanın amaçladığı şekilde sudan yararlanır. Kulübenin etrafındaki durgun suyu uzaklaştırırken, yer altı suyunu yeniden doldurur, göletleri ve kıyı sularını korur ve zararlı böcekleri ortadan kaldıran; kuş, kelebekler için yaşam alanı oluşturan faydalı böcekleri çoğaltır.