KAPSARC – Kral Abdullah Petrol Araştırmaları ve Araştırma Merkezi

Zaha Hadid Architects tarafından tasarlanan KAPSARC, Suudi Tasarım Haftası 2017 için halka açıldı.

KAPSARC (Kral Abdullah Petrol Araştırmaları ve Araştırma Merkezi) enerjinin en etkin biçimde kullanılmasına katkıda bulunan, kar amacı gütmeyen bir araştırma kurumu ve enerji kaynaklarının daha verimli kullanımı için pratik, teknoloji tabanlı çözümler üretiyor.

70.000 m²’lik KAPSARC kampüsü beş bina içeriyor: Enerji-bilgi merkezi, enerji-bilgisayar merkezi, sergi salonu, konferans merkezi, 300 kişilik bir oditoryum, 100.000 ciltlik arşivi bulunan bir araştırma kütüphanesi ve Musalla (kampüste ibadet için ayrılmış özel bir alan).

KAPSARC’ın tasarımı, teknik ve çevresel kaygılar taşıyor ve kampüsün beş unsurunu bir bütün halinde ele alıyor. ZHA’nın, ABD Yeşil Bina Konseyi tarafından LEED Platinum sertifikası alan ilk projesi olan merkez, enerji ve kaynak tüketimini en aza indirgemek için Riyad Platosu’nun çevresel koşullarına cevap verecek şekilde tasarlandı.

Projede; farklı bölüm binalarını birbirine bağlayan kamusal alanlar, kısmen modüler bir hücresel sistem ile birleştiriliyor. Altı köşeli prizmatik petek biçimi, kütleleri belirli bir hacimde kurgulamak için en az malzemeyi kullanıyor. Bu yapısal ve örgütsel ilke, KAPSARC’ın kompozisyonunu oluşturuyor. Çevre koşullarına ve iç mekan gereksinimlerine en iyi şekilde cevap veriyor. Altıgen prizmatik biçim çöl peyzajından ortaya çıkan kristalin birleşim detayından geliyor. Bal peteği örgüsü, ana ekseni doğu batı doğrultusunda olan doğal vadi boyunca uzanıyor.

Modüler tasarım; planın tüm unsurlarını kullanan tutarlı, örgütsel, mekânsal ve yapısal stratejiler üretiyor. Altıgen hücrelerin altı kenarı, dikdörtgen hücrelere kıyasla artan bağlantı sayısı ile daha büyük fırsatlar ve kullanımlar sunuyor.

KAPSARC’ın beş binası, kullanıma uygun şekilde boyut ve organizasyon farklılıklarına sahip. Her bina, kendi içinde işlevlere ayrılıyor ve gereksinim değişikliklerine yanıt vermek üzere uyarlanabiliyor. İlave hücreler, araştırma kampüsünün gelecekteki olası genişlemesi durumunda KAPSARC’ın petek ızgarasını genişleterek kolayca kullanılabilecek.

KAPSARC binalarının özel düzenlemesi ve biçimi, Riyad Platosu’nun güçlü ışık ve ısısını yumuşatmaya katkıda bulunuyor. Kampus binaları, kanopilerle gölgelendirilen büyük bir avluyu çevreliyor. Proje, güneyden gelen sert güneş ışığına dayanıklı, koruyucu bir kabuk sunuyor. Kampus, kuzey ve batı yönünde açılıyor ve ılıman aylar boyunca avluyu soğutmak için kuzeyden gelen rüzgarları içeri alıyor ayrıca gelecekte kampüsün kuzey yönündeki büyümesi için bağlantıları kolaylaştırıyor. Bununla birlikte araştırmacıların batı tarafındaki konut bloklarıyla olan bağlantısını sağlıyor.

Yaya geçişini üstün kılarak, kampüs içindeki binaların her birine, ılıman mevsimlerde binalar arasında bir buluşma alanı ve bağlantı noktası olarak görev yapan merkezi avlulardan giriliyor. Aynı zamanda yılın en sıcak zamanlarında kullanmak üzere yer altı bağlantıları da bulunuyor.

Merkez, zorlu dış hava koşullarına korşı dirençli ve gözenekli bir cepheye sahip. Her bina içinde bulunan özel altıgen hücreler, ışığı içeri yumuşak ve kontrollü olarak alacak şekilde açık avulular oluşturuyor. Her avlunun güney tarafındaki çatı profilleri içine yerleştirilen ‘rüzgar tutucular’ kuzeyden esen hakim rüzgarı yakalayarak avluyu soğutuyor.

KAPSARC’ın mimarisi; şeffaflığı temsil ederek ederek, araştırmacılar ile ziyaretçileri iletişim ve fikir alışverişine teşvik ediyor. Zemin plaklarının ortadan kalktığı, üst ve alt katlar arasında görünürlüğün sağlandığı kamusal mekanlarda kullanıcıların sosyalleşmesi için uygun ortamlar sunuluyor. Güvenli alanlar ve gizlilik gerektiren birimler, zemin plakalarının üst üste bindiği yerlerde konumlanıyor.

KAPSARC, yenilikçi ve kolektif araştırmalara yönelik bir forum olarak, Suudi Tasarım Haftası 2017’ye katılan 20.000’den fazla ziyaretçiye ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor.