Makoko Yüzen Okulu

Makoko Yüzen Okulu; şehirleşen Afrika kıtasında, iklim değişikliğine bağlı büyüyen sorunları göz önüne alarak fiziksel ve sosyal ihtiyaçlara cevap veren bir prototip strüktür.

Mimarları projeyi anlatıyor:

Macoco Yüzen Okulu Afrika lagünündeki en kalabalık ikinci şehir olan Lagos’un suyla iç içe yaşayan Makoko komünitesine yerleşmiş hareketli bir bina ya da gemi. Okul, gelgite bağlı değişimlere ve farklı su seviyelerine adapte olabilen, yüzen bir strüktür. Bu durum yapının selden ve fırtınalardan zarar görmemesini sağlıyor. Okul yenilenebilir enerji kullanacak, organik atıkları geri dönüşüme sokacak ve yağmur suyundan yararlanacak şekilde tasarlanmış.

Makoko’da ayaklar üzerine inşa edilmiş evlerde tahminen 100.000 insan yaşıyor. Buna rağmen komünitenin ne yolları, ne arazisi ne de gündelik hayatta kalma koşullarını destekleyen düzgün bir altyapısı var. Makoko pek çok açıdan, bölgedeki şehirleşmenin ve iklim değişikliğinin ortaya çıkardığı en kritik zorlukların somut örneği. Yine de bina, istilacı arazi ıslahına alternatif olabilecek çözümler için esin kaynağı oluyor.

Makoko’da şimdiye kadar, düzgün ıslah edilmemiş bir zemine yerleşmiş, etrafındaki su seviyesinin sürekli değiştiği, İngilizce eğitim veren bir ilkokul vardı. Bu durum, Makoko’daki pek çok ev gibi bu okulu da strüktürel olarak riskli ve tekrar eden sellere karşı hassas hale getiriyordu. Ne yazık ki, binanın artan yağmurlara ve sellere etkin bir şekilde karşı koyamaması bölgede yaşayan çocukların temel hakları olan eğitim hakkına erişimlerini tehdit ediyordu.

Bunun üzerine NLÉ,  Makoko komünitesiyle beraber, öncelikle okul olarak hizmet veren fakat aynı zamanda ölçeği değişebilen ve komünite merkezi, sağlık kliniği, market, eğlence alanı veya konaklama gibi diğer kullanımlara da adapte olabilen, yüzen bir strüktür geliştirdi. Bu çok amaçlı prototip strüktür. Prototipin uyumlu strüktürü güvenli, ekonomik ve yüzen bir üçgen çerçeve; bu, çerçevenin belirli ihtiyaçlar ve durumlara göre uyarlanabilmesini sağlıyor.

İnşa edilen çerçeve/ piramit 10 metre yüksekliğinde, tabanının boyutları ise 10m’ye 10m. Ağırlık merkezinin tabanına yakın olduğu, bunun ise kalıcılığı ve rüzgâr dayanımını arttırdığı düşünülürse, çerçeve yüzen bir cisim için ideal bir forma sahip. Strüktür zor hava koşullarında bile 100 yetişkini taşıyabilecek kapasitede.

Bina üç seviyeden oluşuyor. Birinci seviyede teneffüsler için açık bir oyun alanı var, bu alan okul sonrası saatlerde komünitenin toplanma alanı olarak çalışıyor. İkinci seviye, 60-100 arası öğrenciye hizmet verebilen sınıfların olduğu kapalı bir mekân. Kenarda devam eden merdiven; açık oyun alanını, sınıfları ve üçüncü seviyedeki yarı kapalı atölyeleri birbirine bağlıyor.

Basit fakat yenilikçi strüktür; yenilenebilir enerji, atık azaltım, su ve kanalizasyon uygulamaları, düşük karbon salınım teknolojisiyle sürdürülebilir gelişmenin ideallerine bağlı kalıyor. Bina, Makoko komünitesinden 8 kişilik bir ekiple, yerel bir kereste fabrikasından çıkan doğa dostu ve yerel kaynaklı bambu ve ahşaplardan üretildi.

Okulun inşasına Eylül 2012’de, yüzen maketler ve testlerle başlandı. Lagos’ta bolca bulunan boş plastik varillerden yapılan, her birinde 16 varil olan 16 modül strüktürün yüzebilmesi için kullanıldı. Modüller su üzerinde monte edildi ve bina ve kullanıcıları için yüzen bir zemin hazırladı. Platform monte edildikten sonra A şeklinde çerçevenin yapımına başlandı ve 2013 senesinde bitirildi. Makoko yüzen okulu şimdi komünite tarafından sosyal, kültürel ve ekonomik bir merkez olarak düzenli kullanımda ve kendisini ilkokul olarak kullanan öğrencileri ağırlıyor.

Proje NLÉ ve Makoko Kıyı Komünitesi’nin işbirliği ile Lagos’ta başlatıldı. Başlangıçta NLÉ’nin fonladığı proje daha sonra Heinrich Boll Stiftung’ten araştırma fonu ve UNDP/Federal Ministry of Environment Africa Adaptation Programme (AAP)’dan inşası için fon aldı.

Aralık 2015’te Lagos State Ministry of Tourism, Arts &Culture’dan One Lagos Fiesta vasıtasıyla güneş enerjisi ve ışıklandırma için fon aldı. Montaj Tafeta tarafından desteklendi.

Makoko Yüzen Okul projesi NLÉ’nin önerdiği Lagos Water Communities Project/ Lagos Kıyı Komüniteleri Projesi ve araştırma projesi African Water Cities/ Afrika Su Şehirleri için prototip bir strüktürdür.

Kunlé Adeyemi Konferansına Kayıt

Dünyaca ünlü mimar Kunlé Adeyemi, 42. Yapı Fuarı kapsamında konferans vermek üzere İstanbul’a geliyor. Arkitera iş birliğinde düzenlenecek konferans, 21 Haziran Cuma, saat 14:30’da TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde Salon 14 Yapı Arena’da yapılacak. Konferansa katılmak için tek yapmanız gereken buradan online kayıt olmak.