- 23 Mayıs 2018
- 8794 defa okundu.
ODTÜ ArchLabs: FabLab
Motto Mimarlık tarafından, ODTÜ Mimarlık Fakültesi için tasarlanan üretim laboratuvarının yapımı 2017 yılında tamamlandı.
Tasarımcıları, projeyi anlatıyor:
Türkiye’deki modernist mimarinin öncü örneklerinden birisi olan Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi binası, hem üniversitenin geleneğinde hem de ülkenin mimari geçmişinde önemli bir yere sahiptir. Bina, 1961 yılında düzenlenen yarışma kapsamında birincilik ödülüne layık görülen Altuğ Çinici ve Behruz Çinici tarafından tasarlanmıştır. Tasarım, yeniliği teşvik için çalışma alanını sosyal yaşam ile birleştiren cesur tutumu ile dikkat çeker.
FabLab diğer adıyla Üretim Laboratuvarları, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi bünyesinde bulunan atölyelerin yeni baştan tasarlanmasına odaklanan bir projedir. Fakülte binalarının hem ulusal mimari bellek hem de üniversite geleneği açısından çok önemli yapılar olmalarından ötürü, proje kapsamında yapılan müdahaleler alanın orijinal tasarımına uygun şekilde sadeleştirilmesini ve sökülebilir hareketli sistemlerle güncel ihtiyaçlara uygun şekilde yeniden kurgulanmasını içermektedir.
Tasarlanan yeni mekân ortak kullanıma ve kullanıcı inisiyatifiyle dönüştürülebilme imkanına ağırlık vererek güncel eğitim anlayışına uygun hacimler üretmeyi amaçlamıştır. Bu anlamda mevcut alan tasarım aşamasında detaylandırılan elemanlarla, orijinal tasarımlarına uygun şekilde, yeniden işlev gruplarına ayrılmıştır. Tasarım, özellikle büyük çaplı bilişim kampüslerinin ofislerinde örneklenen esnek çalışma alanlarının eğitim alanlarına yansıtılmış bir varyasyonu olarak konumlandırılabilir.
Atölye mekânı esasen kampüs için mobilya üretim işlevini yerine getirmek üzere tasarlanmış, daha sonra üniversitenin kampüste üretim stratejisini sürdürmemesi nedeniyle fonksiyonunu yitirmiş, kullanılmayan bir atölye alanına ve ekipman yüküne dönüşmüştür. Mekân, yaz stajları vb. sınırlı eğitim etkinlikleri için belirli durumlarda kullanılan, “kısıtlanmış” duygusunu taşıyan bir alan haline gelmiştir.
Atölyenin dönüşüm süreci, ortak çalışmalar ve sosyal etkinlikler için önemli potansiyeller barındıran, beklenmedik şekilde geniş ve bütünleşik bir mekânın varlığını yeniden ortaya çıkarmıştır. Bu potansiyeller göz önünde bulundurularak önerilen tasarım, alanda hava kalitesi ve akustik konforu kontrol etmek üzere gruplandırılan alt mekânlarla çevrili, çok amaçlı bir etkinlik salonu özelliği taşımaktadır. Bu anlamda, önerilen tasarımda kullanıcılar arası hiyerarşi (operatör – öğrenci) ortadan kaldırılarak birlikte çalışmaya ve keşfetmeye odaklanan bir mekân kurgusu hedeflenmiştir.
Hareketin ve fiziksel eylemin ön planda olduğu atölye tasarımında üretkenliği güçlendiren ve aynı zamanda sakinleştirici etkiye sahip yeşil renk projenin geneline hakim kılınmıştır. Bununla birlikte, atölye içerisinde oluşacak yüksek trafik göz önünde bulundurularak zeminlerinde yüzey sertleştirici beton kullanımı ile aynı zamanda maliyet açısından da avantajlı bir ürün tercihi yapılmıştır.
FabLab kapsamında yer alan mekânlar, dört ana işlev grubu olarak düzenlenmiştir. Birinci bölüm, toz oluşumuna yol açan, metal, kereste veya seramik gibi malzemelerin ve CNC cihazının kullanıldığı alana hizmet etmektedir. İkinci bölüm, etkileşim atölyeleri olarak tanımlanan, prototip üretimi, üç boyutlu çıktı, deprem simülasyonu, fotoğraf çekimi, toplanma ve görüşme vb. faaliyetlere olanak tanımaktadır. Diğer iki bölüm ise genel üretim alanı ve ofisler olarak tanımlanmıştır.
Proje genel anlamda, fakülte içinden ve dışından katılımı ve ortak çalışmayı sağlayarak eğitim alanlarına yeni formlar getirerek inovasyonu teşvik etmeyi amaçlamaktadır. İşlev grupları, öğrencilerin ihtiyaçlarına göre mekânın değiştirilmesine imkan tanıyan, takılabilir-sökülebilir saklama sistemleri ile birbirlerinden ayrılmıştır. Tasarım aynı zamanda, farklı etkinliklere uygun, değişik kombinasyonlarda düzenlenebilen, mobil basamaklı oturma üniteleri özelliğine de sahiptir. Aynı bakış açısından yola çıkarak, öğrencilerin istediklerinde ürünlerin tamiratını kendileri de yapabilecekleri şekilde, tüm ahşap ürünlerde kontrplak kullanılmıştır.
Etiketler
