Pandemi Hastanesi-Bilim ve Sanat Merkezi (Dönüşebilir İşlev Tasarımı)

Trakya Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü öğrencisi Ece Bektaş’ın, Dr. Öğr. Üyesi Berk Minez yürütücülüğünde, Mimari Proje 6 dersi kapsamında hazırladığı “Pandemi Hastanesi ve Dönüşebilir İşlev Tasarımı” konulu öğrenci projesi.

Edirne İli, Merkez İlçesinde 1.Murat Mahallesi’nde bulunan çalışma alanı, kuzeydoğudan 5. sokak, güneybatıdan Bülent Alamut Caddesi, kuzeybatıdan 27. sokak ve güneydoğudan 26. sokak ile sınırlandırılmıştır. 17.120 m² alana sahip yapı adası yakın çevresinde, ağırlıklı olarak konut ve ticaret yapıları bulunmaktadır.

Yapılan analizler sonucunda, çalışma alanının şehir merkezinde bulunması ve kolayca ulaşılabilir olması nedeni ile 1.işlev olarak Bilim ve Sanat Merkezi işlevi belirlenmiştir. Bilim ve Sanat Merkezi ilkokul, ortaokul, lise çağındaki öğrenciler için; derslikleri, atölyeleri, sosyal alanları ile hem eğitim alabilecekleri hem de sosyalleşerek kendilerini geliştirebilecekleri bir merkezdir.

Yüksek yoğunluklu mekanlar esnek, dönüştürülebilir alanlardır ve geçici sağlık tesislerine dönüştürülmeye müsait olmaktadır. Aynı zamanda bu mekanlara erişim birden çok giriş noktası ile sağlandığı için sağlık tesisine dönüştürüldüğünde hasta-personel gibi ayrım yapılması gereken girişler için avantaj sağlamaktadır. Çoğu merkezin önemli parçası olan sergi salonları, atölyeleri; yüksek tavanlara, diğer kamusal alanlarda bulunmayan esnekliğe sahip olup, alt birimleri ayrılarak yataklı üniteler şeklinde kullanılabilmektedir. Bu nedenle seçtiğim bu işlev, günümüzde yaşadığımız gibi dünyayı etkileyen olası bir pandemi durumunda çok kısa sürede pandemi hastanesine dönüştürülerek kullanım sağlanabilmektedir.

Çalışma alanının D-100 karayoluna yakınlığı ve çevresinde çok sayıda toplu taşıma durağı bulunması sebebiyle yaya ve araç ulaşımı  kolaylıkla sağlanabilmektedir. Yapının ana girişi her iki işlev içinde, D-100 karayoluna en yakın olan ve yoğun yaya akışının bulunduğu Bülent Alamut Caddesi üzerinden belirlenmiştir. Pandemi hastanesi için ambulans giriş-çıkışı acil durumlarda kolaylıkla sağlanabilmesi adına 27.sokak üzerinden yapılmaktadır. Yine her iki işlev içinde personel-eğitmen girişi daha az yoğunluğu sahip 5. sokak üzerinden sağlanmaktadır.

Çalışma alanının kuzeybatı yönünde bulunan konut dokusu referans alınarak girintili çıkıntılı bir kütle dokusu oluşturulmuştur ve böylece bulunduğu yerin dokusuna uyum sağlanmıştır. Yapılan iç avlu tasarımı ile de tüm mekanların doğal ışık ve doğal hava alması hedeflenmiştir.

Bodrum, zemin, 1. ve 2. kat olmak üzere toplamda 4 katlı olarak tasarlanan yapıda pandemi hastanesi için; zemin katta ağırlıklı olarak hasta ve personel sirkülasyonunun yoğun olduğu acil, müşahede alanları, poliklinikler, ameliyathaneler yerleştirilmiş, 1. katında yoğun bakım ünitelerine ve idari birimlere, 2. katında ise yalnızca tek yataklı hasta odalarına yer verilmiş olup, hasta odaları alanın doğusunda bulunan yeşil dokuya yönlendirilmiştir. Aynı zamanda refakatçi-personel-hasta ayrımı yapılarak bulaş riski en aza indirilmiştir.

Bilim ve sanat merkezi için ise zemin katta yoğunluklu olarak ortak sosyal alanlara yer verilmiş, 1. katta kütüphane, okuma salonları gibi çalışma alanları yerleştirilerek sesli sessiz mekan ayrımı yapılması hedeflenmiştir. 2. katında ise tamamen dersliklere yer verilmiştir.