Satın Alma, ARTAKALAN | 55 SAAT Öğrenci Mimari Fikir Yarışması

Edanur Kılıç, Merve Dara, Perşin Çetin, Rabia Oktay ve Yusuf Kadak'ın ARTAKALAN | 55 SAAT Öğrenci Mimari Fikir Yarışması'nda satın alma ödülü kazanan projesi.

Ahşap Modüllerle Yeniden Yorumlanan Kamusal Alan: Van İli Beşyol İlçesi Tasarım Önerisi

Projede, Van ili İpekyolu ilçesinde yer alan Beşyol Meydanı’ndaki Yeraltı Çarşısı girişlerini çevreleyen, estetikten yoksun yapıların kentin bu önemli noktasında işlevsiz ve göz ardı edilen alanlar oluşturması sorun olarak ele alınmıştır. Bu tasarım önerisinde, yeraltı çarşısının zeminden yükselen kütleleri çevresindeki atıl alanların, kent sakinlerinin verimli bir şekilde kullanabileceği, sosyal etkileşimde bulunabileceği mekanlara dönüştürülmesi hedeflenmiştir. Beş ana yola açılan bu kilit kavşak noktasının canlılığını, belirlenen odak noktalarına yansıtmak amaçlanmıştır.

Yeraltı çarşısının beş farklı noktasından yükselen kütlelerin oluşturduğu atıl alanlardan en büyüğü birinci odak noktası olarak belirlenmiştir. Burada geliştirilen çevre düzenlemesinin, diğer odak noktalarına da referans oluşturması planlanmıştır. Birinci odak noktasındaki hacmin bir cephesinde haftanın belirli gün ve saatlerinde açık hava sinema gösterimlerinin yapılması önerilmiştir. Bu cephenin seçilmesindeki ana sebep, alanın kentliler tarafından yoğun olarak kullanılan bir bölgeye yakın ve odak noktaları arasında en geniş alan olmasıdır. Böylelikle, bu alan göz ardı edilen bir yer olmaktan çıkarılarak insanların sıkça ziyaret ettiği bir noktaya dönüşecektir.

Bu alanın çevresinde yer alan oturma birimlerinin yükselen ahşap duvarlarının sergi alanı olarak kullanılması, yayalarda merak uyandıracak ve eserleri incelemelerini sağlayacaktır. Kent sakinleri sergiyi gezdikten sonra oturma alanlarında dinlenebilecektir. Ayrıca, yoldan geçen yayalar, güneşten korunmak amacıyla gölgelik alanları tercih edebilecektir. Ahşap malzemenin tercih edilmesinin temel nedeni ise ahşabın yarattığı sıcaklık ve rahatlık hissiyle yayaları alana çekmektir. Ahşap birimlerin sınırları düzenlenerek yayalar için bir geçiş algısı yaratılmıştır.

Diğer odak noktalarında da birinci odak noktasında kullanılan ahşap elemanların devamlılığı sağlanmıştır. Böylelikle, beş odak noktası bir bütün olarak okunabilir hale getirilmiştir. Daha önce kopuk ve bütünlükten yoksun olan bu alanlar, ahşap birimlerle birbirine bağlanarak işlev kazanmıştır. Ahşap elemanlar; sergi alanı, dinlenme alanı ve geçiş imkanı gibi işlevler sunarak, önceden atıl olan bu alanlara yeni bir anlam kazandırmıştır. Ayrıca, üst zeminde tasarlanan bu alanların yeraltı çarşısını bir bütün olarak bağlaması ve kentlilere bu çarşının varlığını hatırlatması, yeraltı çarşısındaki esnafın ziyaretçi eksikliği ve düşük satış gibi sorunlarına çözüm getirmeyi amaçlamaktadır.

Sonuç olarak tasarımda öngörülen senaryo, parçalı alanlara dengeli bir şekilde yansıtılarak, belirlenen atıl alanlar işlevsiz, göz ardı edilen yerler olmaktan çıkarılmıştır. Alanda planlanan çeşitli faaliyetler ve etkinlikler sayesinde alandan geçen bu bölgeyi özel olarak ziyaret edecek bir kullanıcı kitlesi oluşturulması sağlanmıştır.