Satın Alma (Eş Değer 1), Ytong Ulusal Mimari Tasarım Yarışması: “Çatılar ve Sürdürülebilirlik”

Proje Açıklama Raporu

Sürdürülebilirlik ve Çatı Temalı Gezici Sergi Mekanı “TEK EVİMİZ DÜNYA”
Sürdürülebilirlik konusu geçtiğimiz 20 yıl içerisinde giderek artarak medeniyetimizin gündemine girdi. Aslında çok daha uzun süredir dünya gezegenin gündeminde olan; kaynaklarını tüketiş şeklimiz, atıklarımızı ve enerji kaynaklarımızı değerlendirme biçimimiz ve bu eylemlerimize paralel olarak doğal hayatı ve ekolojik dengeleri ağır şekilde tahrip etme biçimimiz…

Son 100 yıl içerisinde insan eliyle dünya üzerinde medeniyet teması altında ağır tahribatlar oluşturuldu. Bunlardan bazılarının doğal yollarla tamiri 1000 yıllar ile ifade edilebiliyor. Oysa İnsanoğlunun yaşayacak bundan başka bir yeri yok…

Dünya üzerinde gelişmiş medeniyetler oluşturmanın önümüzdeki yüzyıldaki en önemli kriteri yok etmeden, tahrip etmeden, zedelemeden gelişmek olmalı, olabilmeli.

Bu noktada birçok Avrupa ülkesi ve durumun vahametinin farkına varmaya başlayan başka coğrafyalardaki toplumlar önlemler almaya ve vatandaşlarını bilinçlendirmeye başladılar.

Nitekim bu noktada toplumların bilinçlendirilebilmesi ve dünyada olup biten değişikliklere hassasiyet gösterebilmeleri ve toplumsal hatta toplumlar arası bir hareket gerçekleştirebilmeleri bu bilinçlenme düzeyine bağlı.

Sürdürülebilirlik konusu çevre ve ‘Tek Evimiz Dünya’ bilincinin yerleşmesi ve toplum tarafından içselleştirilip benimsenmesi ile amacına ulaşabilecek bir olgudur.

Sürdürülebilirlik teması İnsan etkinliğinin olduğu birçok alanda ele alınabilir. Bunlardan önemli bir tanesi insanoğlunun inşaat etkinlikleri , yapı yapma ihtiyacıdır.

Proje bu soruna sürdürülebilirlik konusunda toplumsal bilincin geliştirilebilmesi yönünde katkı sağlayabilecek gezici bir yarı açık sergi mekanı tasarımı ile katkı koymayı hedefliyor.

Yapı Türkiye’nin farklı bölgelerine taşınabilecek ahşap konstrüksiyonlu Gazbeton plakalar ile örtülmüş basit kompakt bir mekan örgütlenmesi olarak tanımlanabilir. Yapısal olarak lamine ahşap taşıyıcı sistem olarak seçilmiştir.

Sergi mekanının kurulacağı bölge yayalaştırılmış kent merkezleri olarak tanımlanabilir. Proje kapsamında Bursa (Ulucami meydanı) , İstanbul (Beşiktaş Meydanı)ve Amasya (Köprü Meydanı) gibi illerimizde gezici serginin nasıl konumlanabileceği araştırılmıştır.

Bir tünel şeklinde biçimlenen Sergi mekanı giriş ve çıkış bölümleri açılıp genişleyerek yaya akışlarının içeriye çekilmesi hedeflenmiştir. Ayrıca eğik çatı yüzeyi kademelerinde oturulabilmesi ve kentlilerin bu objeyi içinden geçip gitme ve üzerinde dinlenme gibi farklı şekillerde kullanabilmesi de hedeflenmiştir.

Geometrisi itibarı ile tasarım giriş bölümlerine doğru genişleyen yorumlanmış bir çatı formudur.

Kırma çatı biçimi özünde barınma ihtiyacı için insanların kullandığı en ilkel formlardan biridir. Dallar ve yapraklar ile kaplanan ahşap bir çatkı yine ahşap ve deri parçaları ile kurulan çadır formu, ve birçok ilkel yapısal sistemde kullanılmış ve günümüzde de hala geçerliliğini koruyan rasyonel ihtiyaçlardan türeyen bir biçimdir. Ve günümüzde de en basit anlamda barınma ihtiyacının logosu, sembolüdür.

Bu anlamda tasarım bu basit formu yorumlayarak sürdürülebilirlik ekseninde kurgulanmış taşınabilir bir sergi mekanı olarak ifade edilebilir.

Yapıdaki tüm bağlantı detayları söküm sonrasında sistemin zarar görmeden tekrar tekrar kurulabilmesine olanak sağlayacak şekilde tasarlanmıştır.

İmalat şu şekilde tarif edilebilir;
1-Zeminde durum tespiti yapılır, kot alınır ve akslar tespit edilerek ip çekilir.

2-Aşık aksları tespit edildikten sonra çelik ankraj plakaları epoksi dübeller ile zemine bağlanır. Bağlantı yapıldıktan sonra ayarlanabilir levhaların kotları ayarlanır. Toplam 12 adet tespit plağı vardır her plak için 6 adet ankraj öngörülmüştür. Toplam 72 adet epoksi dübel uygulaması yapılacaktır.

3-önceden üretilmiş ve montaja hazırlanmış lamine ahşap kirişler detaylarda gösterildiği gibi tespit plakalarına bağlanır.

4-Monte edilen lamine ahşap kirişlere, yine önceden üretilmiş ahşap aşıklar çelik profiller vasıtasıyla monte edilir.

5-Lamine ahşap aşıklar da daha önce açılmış bulon deliklerine çelik tespit plakaları bağlanır.

6-Donatılı gazbeton plaklar çelik tespit levhalarının üzerine oturtulur ve uygun ebatta ve özellikte dübel vida ile çelik plakalara sabitlenir.

7-Etek bölümlerinde oturma birimleri ve segi platformu kurulduktan sonra sergi objeleri yerleştirilir ve yapı kullanıma hazır olur.

Gazbeton plakalara su itici yüzey uygulaması yapılarak uzun süre açık haliyle kullanımda kalabilmesi hedeflenmektedir.