PROJE RAPORU
KAPILAR ARASINDA
‘‘Peki nerede buluşalım? Kapılar arasında seni bekliyor olacağım, görüşmek üzere.’’
Kentlerin simgeleşen nirengi yapılarıyla beraber açık, yarı açık-kapalı kamusal mekanlarının, ‘yer’lerinin ve ‘boşluk’larının konuşulduğu, tartışıldığı ve tasarlandığı bir dönemin içerisindeyiz. Kent boşlukları, meydanlar ve diğer kamusal alanlar bu tartışmaların ve kamusal alanların en çok fiziksel mekana dönüştükleri alanlar haline gelmiştir. Gündelik hayatın içerisinden bazen kendiliğindenlikle bazen de tasarım aracıyla evirilen boşluklar aslında kullanıcıların kendi günlük rutinleri içerisinde ‘kendilerine’ göre kullanım halleri yaratma potansiyeli taşıyan tasarım noktalarıdır. Artık günümüz dünyasında geleneksel kentsel tasarım anlayışının belirlediği keskin çizgiler yerine farklı ve esnek kullanımların olabileceği-diği tasarımlar söz konusu. Kentsel boşluklar ve kamusal mekanlar bu yeni tip kentsel tasarım anlayışının en önemli fiziki mekan alanlarıdır. Yarışmaya konu olan boşluk, kent ve günlük hayatın her geçen hızlandığı, insanların geçip gittiği bazen ise dinlendiği devinimli bir fiziksel çevrenin kentsel imge mekânına evirilebilir mi? Tarihsel bağlamı ve perspektifini bir potansiyel olarak kullanarak mevcut nirengi noktalarına eklemlenebilecek bir yeni bir imge-nirengi noktası oluşturulabilir mi? Medeniyetler ve kültüler arası etkileşimlerin yoğun bir şekilde yaşandığı Kayseri, günümüzde bu potansiyelini kullanarak günlük yaşantının iyileştirilebileceği bir versiyonuna nirengi noktası ile kavuşabilir mi? Bu sorulardan yola çıkarak yarışma alanını kentsel tasarımın geleneksel anlayışının aksine evirilebilir, değişebilir ve esnek bir kentsel modül olarak ele aldık.
Boşluk, Kayseri tarihi kent merkezine yakınlığı ve ana ulaşım akslarına komşuluğu nedeniyle yoğun yaya kullanımına açıktır. Mevcutta gösterilen kültür yolu proje alanından geçmesi nedeniyle tasarıma konu olan boşluk için önemli bir potansiyeldir. Projemizin çıkış noktası mevcut yaya hareketleri ve davranışlarını gözeterek sosyo-kültürel bağlamı inceleyerek mevcutta bulunan kültür yolunda bir nirengi noktası yaratmak ve ‘boş’luğu tamamen doldurmak yerine modüler bir sisteme dönüştürmek amacıyla kentsel deneyimleri farklılaştırmak ve türetmektir. Tasarıma adını da veren kapılar arası mevcut yapılı alanın tarihi referansları izlerinden (sur kapıları, burçlar ve tarihi yapı elemanları) yola çıkarak bu elemanları kullanan ve bir yerleştirme alanına dönüştüren etkileşimli bir buluşma noktası hayali kurmaktadır. Kapı, geçişi-akışı ve içeri ile dışarının bağlantısın, esnekliği simgelediği gibi özünde etkileşimi simgelemektedir. Gündelik sıradan deneyimlerin aksine ‘beklenmedik’, ‘kendiliğinden’ bir deneyim yaşama esnekliği oluşturmaktadır. Kapılar üzerinden şekillenen tasarım, kapı formunun boşaldığı ve açıldığı alanları da boşluğa dönüştüren bir kamusal mekân-sanat alanına dönüşmektedir. Kapı kullanıcıların seçimlerine, içgüdülerine göre etkileşimin şekillendiği, peyzajla etkileşim içinde olmasını veya olmamasını yani geçişkenliği sağlayan esnek bir unsur olarak tasarıma girdi oluşturmuştur. Açılan kapılar ve boşluklar sayesinde mekânlar birbirinin içine dökülür ve geçirgenliği sağlamış olur.
Oluşturulan modüler sistem ile dinlenme-bekleme alanı, kültür-sanat etkinlikleri-ilan panoları, basılı doküman dağıtım noktaları, kültür yolu etkinlik hareket durağı, ücretsiz wifi, kermes-fuar-söyleşi-film gösterimleri, sokak kütüphanesi, aktivite alanı tasarlanmıştır. Tasarımın esnek modül örgütlenmesiyle fonksiyonlar ihtiyaca-kullanım göre eklenip-çıkarılabilir modüller halinde tasarlanacak biçimde hayal edilmiştir. Kalabalık etkinlikler için kapıların genişlediği ve geniş boşluklara dönüşen modüler tasarımımız daha biricik olan kullanımlar içinse küçülmektedir. Çelik strüktür ile oluşturulan modüller, yılın-ayın-günün belirli zamanlarında planlanan kültür sanat etkinliklerine olanak sağlarken aynı zamanda gündelik hayat içerisinde kentlilere farklı deneyimler oluşabileceği düşünülmüştür. Kentlilerin fiziki mekandan alışık oldukları biçimleri ve imgeleri tekrar eden fakat bunu bir deneyim alanına dönüştüren kapılar arası aynı zamanda yeni tanışıklıklara, etkinliklere, beklenmedik buluşmalara imkan tanıyacak.