Satın Alma (Mihri {Rasim} Müşfik), İstanbul Senin, Yeşil Alanlarda Sanat Yapıtları Tasarımı Yarışması

Proje Raporu

3 No’lu Heykel Ι Mihr-i Rasim (Müşfik)

AÇIKLAMA RAPORU

Yaklaşım

Mihri Rasim’i anmak, hatırlamak, bilmek ve farkında olmak için yapılacak bir heykelin nasıl olması gerektiği sorusu sorulduğunda, onun mücadelesini ve gücünü simgeleyen bir heykel düşüncesi öne çıktı. Öyle ki; Mihri Rasim, bir kadın olarak dünyaya geldiği bu coğrafyada resim sanatına olan tutkusundan aldığı güç ile oldukça cesur ve ilham dolu bir hikaye yazıyor. Ülkemizde çağdaş resim sanatının ilk kadın temsilcisi olan Mihri Rasim gerekli imkanları bulamadığı yaşam alanından ayrılarak yeteneğini ve kendini yurt dışında var ediyor. Burada sahip olduğu varlıklı yaşantısını terk ederek, tutkusunun peşinden gitmeyi tercih ediyor ya da mecbur kalıyor. Belki de bu yüzden olacak ki günümüzde bilinirliği ne yazık ki oldukça düşük. Sonrasında ülkesine dönerek kız öğrencilerin katılımına açık bir sanat okulunda son derece ilerici bir eğitim süreci başlatarak kendinden sonra gelenlere umut dolu ihtimaller yaratıyor. Burada da fazlaca tepki ve engelle karşılaşmasına rağmen, içindeki sanat ateşi hiç sönmüyor. Mihri Rasim için tasarlanmış bu heykel de tam da bu güçten besleniyor, anlamını ve gücünü Mihri Rasim’in bizzat kendisinden alıyor.

Heykel tek bir çeşit modülün, dairesel bir eksende dizilmesiyle bir anlam bütünü oluşturur. Dışarıdan bakıldığında yalın ve simetrik bir düşeylik hakimdir. Bu düşey vurgu duruluğu ile hafifçe savrulan bir örtüye de benzetilebilir ve Mihri Rasim’in karşılaştığı zorlukları ve kısıtlamaları simgeler. Naif görüntüsüne rağmen bir kısıtlanmayı tariflemesi ile bir ironiyi barındırır bu geometri. Tıpkı her bir zorluğa rağmen kendisini ve sanatını cesurca ifade etmiş ve gelecek nesillere, güçlü ve bağımsız Türk kadını profiline muazzam bir umut ve katkı olmuş Mihri Rasim’in hikayesi gibi… Modül kesiti, bu düşeyliğin ardında, usulca, bir insan formunu tanımlar. Heykel, güneşin batışı ile birlikte solar enerjili aydınlatma sistemi ile aydınlanır. Gün boyu bağlamından beslenen heykel, günün sonlanmasıyla birlikte adeta canlanarak içerideki silüeti daha da vurgular. İmkansızlıklara ve tüm engellere rağmen ışığını çevresine yayan ve ardından gelecek kadınlara ışık olan, parıldayan Mihri Rasim’in tutkusunu, gücünü ve mücadelesini simgeler bu an. Her gün, her gün batımında, oracıkta…

Teknik Özellikler

Heykel, proje alanındaki üç adet ağacın birbirleri arasındaki mesafelerine göre konumlandırılmıştır. Parkın ana girişinden bu alana doğru olan rotadaki farkedilebilirlik ise temel yerleşim kriterini oluşturur. Heykel, tek bir modülün 15 derecelik açıyla dairesel ve simetrik bir doğrultuda dizilmesiyle formunu alır. Toplamda 24 parça prefabrik olarak üretilecek modüller alanda kolayca kurulabilir bir sistemde tasarlanmıştır. Heykelin toprağa oturduğu alanda 4.2m çapında dairesel ve 50 cm derinliğinde bir hafriyat yapılır. Dairesel ve ortası boş bir temel betonu dökümünün ardından, çelik profillerle ankrajlama yapılır. Temel betonunun ortasının boşluk olarak bırakılması heykelin ayaklarının temas ettiği çaptaki bitki örtüsünün sürdürülebilirliğini sağlamaktadır. Heykel tabanına dairesel bir solar güneş paneli yerleştirilmiştir. Bu panel, her bir modüle yerleştirilmiş şerit ledleri aydınlatır.

Heykel tasarımında dışarıdan herhangi bir enerji gerektirmeyen, bulunduğu alanın doğasına müdahale etmeyen bir yaklaşım benimsenmiştir. Diğer yandan minimum kaynak ile (tek bir modül) maksimum anlam yaratma (heykel) gayesi tasarımın temel prensibini oluşturur.