The Gatherer

MEF Üniversitesi Mimarlık Bölümü 2019-2020 Bahar Dönemi 2. sınıf projesi öğrencisi Deniz Sinem Oğus tarafından, Prof. Dr. Şebnem Yücel yürütücülüğünde Edirnekapı Surları Çevresi Konut Projesi konu olarak çalışıldı.

The Gatherer

Proje Raporu

Çevre Analizi

Edirnekapı, kendine özgü mahalle yaşamının çevreye olan turistik ilgiyle harmanlanmış bir semttir. Tekfur Sarayı, Kariye Müzesi, Aya Yorgi Ortodoks Kilisesi gibi önemli yapıları da içinde barındırır, bu sebeple turist ilgisini üstüne çeker. Aynı zamanda, eğitim merkezleri, parklar ve kafeler açısından oldukça zengin bir çevreye de sahiptir, hem ziyaretçi turistlere hem de çevre halka kucak açan kamusal alanlar bulunmaktadır. Edirnekapı surları, mahalleyi tek taraftan sarmasıyla birlikte sahip olduğu tarihi değer oldukça yüksektir. Kuzeydoğu yönünde bulunan surlardan güneybatı yönüne doğru eğimle gidildikçe mahalledeki yoğunluk ve yapı uzunlukları da gitgide artar, ayriyeten çevrede mahalleyi saran rengarenk boyanmış evler görmek de mümkündür, bu durum turist ilgisini artıran bir faktördür. Semt mahremiyet seviyesi, aitlik, yoğunluk gibi farklı ölçeklerde incelenebilir; mahallelinin çıkmaz sokaklar, bina önü, kaldırım gibi benzer alanlarda aitlik kurmaya çalıştıklarını gözlemleyebiliriz. Asılan çamaşırlar, kaldırımlara inen bina merdivenleri, masa ve sandalyeler, çocuk bisikletleri ve otopark hunileri gibi ürünler ile çevrelerini özelleştirirken bir o kadar da kendi özel çevresine yarı-kamusallaştırdıklarını söyleyebiliriz. Bu durumda, mahalleli ile birlikte ortak yaşam sürmek için, kendilerini ait hissedecekleri bir alan oluşturmak şarttır.

Proje Yaklaşımı

Projenin genel amacı, mahalleli ile birlikte belirli işler gerçekleştirmek üzere taşınmış bir grup insanın hem özel hem de kamusal yaşam alanlarını tasarlamaktır. Benim projem doğrultusunda vegan botanikçi için sera, yemek aktivisti için ortak mutfak, eğitim aktivisti için sınıf ve marangoz için çalışma alanı tasarlamak gerekliydi. Bunlarla birlikte buluşmalar ve toplantılar için bir toplantı salonu tasarlanmalıydı. Bu alanlar mahallelinin kullanımına açık olmalı, seminerler ve eğitimler düzenlenmeliydi. Projeyi oluşturan tasarım yaklaşımları ise, konutları sura yakın bir şekilde konumlandırmak ve konut içindeki odalardan daha mahrem olanlarına ise sur yönünde bakış sağlamaktır. Buluşmalar ve aktiviteler için mahalle yönüne doğru açık olan tamamiyle kamusal bir orta avlu tasarlamak. Ana caddeden iç sokağa doğru özgür bir geçiş hattı bırakmak. Projenin temel amaçlarından biri olan yarı-kamusal seraları, kamusal olan avludan farklı yere yerleştirmektir. Seraların yerleşim özelliklerinin yanında biçimsel özellikleri de oldukça önemlidir. Yapı bütünüyle çevre binalara uyum sağlarken, seraların formu ile bir farklılık yaratmaktadır. Bunun sebebi ise mahallelinin dikkatini çekerek yeşile olan ilgilerini artırmaktır.

Proje İçeriği ve Kotlara Göre Dağılım

Yapı toplamda dört kattan oluşmuştur, bu katlardan ikisi özel konutlar için ayrılmış olup kendilerine özel sirkülasyon hattı bulunmaktadır ve yalnızca ev sahipleri için geçişi bulunmaktadır. Bu özel sirkülasyon hattı üzerinde konutların yanı sıra bazı seminerler için yarı-kamusal olan ortak mutfak ve seralar da bulunmaktadır. Kotlara göre dağılıma bakacak olursak;

-4 kotu; özel depo odası, tuvaletler ve toplantı salonu bu kotta bulunmaktadır. Avlu içinden merdivenle kolay bir ulaşımı vardır. Toplantı salonunda gün ışığı ve havalandırma gibi durumları çözmek için tavan hattı üzerinde 1 metrelik cam açıklığı bulunmaktadır. Bu açıklığı sağlamak için avlu -1 kotuna indirilmiştir ve amfi merdivenleri gibi oturma birimleriyle aktivitelere açık hale getirilmiştir.

0 kotu; ana caddeye ve iç sokağa direkt bağlantısı olan 0 kotunda, hem ana caddeden hem de avlu çevresindeki koridordan ulaşımı olan marangozun çalışma alanı ve dükkanı bulunmaktadır. Çalışma alanının yanında gün ışığı bakımından verimsiz olan kısım ise depo olarak değerlendirilmiştir. Marangoz dükkanının hemen yanında yine koridor üzerinden ulaşılan okul öncesi eğitim sınıfı bulunmaktadır. Aynı zamanda konutlara geçiş için kullanılan merdiven hattı bulunmaktadır ve kamusal-yarı kamusal alanlardan ayrı tutulmuştur.

+4 kotu; ortak mutfak, iki tane diagrid sera ve konutların giriş kapıları bulunur.

+11 kotuna kadar konutlar iki kat olarak yükselmeye devam eder.