- 4 Ocak 2021
- 7052 defa okundu.
Tulou Renovasyon Stratejileri: Plug-in ve Tower
Rural Urban Framework tarafından tasarlanan, Çin’in Lantian köyündeki iki tarihi yapıya ek olarak inşa edilen Plug-in ve Tower projeleri, Hong Kong Üniversitesi ve Hong Kong Tasarım Enstitüsü öğrencileri ve marangozlar tarafından inşa edilmiş.
Çin’in güneyinde, son derece savaşçı bir toplum olan Hakka kültürünün bir ürünü olan devasa kerpiç yapılar (tulou) 1000 yıl önce, içine kapalı ve savunulabilir bir yaşam ünitesi olarak inşa edilmeye başlanmış. İçinde birden çok aileyi barındıran bu yapıların ortasında bulunan avlu zirai faaliyet için ayrılmış ortak bir alan kurgusuna sahip. Geleneksel tuloulardaki her aile, ortak bir balkon ve koridordan erişilebilen, birbirine dikeyde bağlı odalarda yaşıyor. Bu durum, özel ve ortak alanlar düzeni açısından kendine has bir denge ortaya çıkarıyor. Öncelikle bir toplu konut/yaşam modeli olarak ortaya çıkan tuloular, zaman içerisinde tapınak, pazar yeri ve okul gibi konut dışı işlevlere de sahip olmuş.
Bugün tuloular birçok Çin kasabasında, ortak yaşamdan ziyade müstakil hayatı ön plana alan, beton ve tuğla evlerden oluşan yoğun bir yapılaşmanın arasında kalmış durumda. Bir yandan günümüzde pek tercih edilmeyen bir konut yaşamı sunan bu yapılar bir diğer yandan içlerinde tüm kent için değer sayılabilecek kamusal bahçeler de barındırıyor. Birçoğu terk edilmiş veya işlevini değiştirmiş olsa da, hala buralarda yaşayan sakinler, bu yapıların en büyük sorunu olan daire başına düşen metrekareleri artırmak için, yapıya dışarıdan konut yapısı eklemek veya parça parça yeniden yapmak gibi sıra dışı yollara başvuruyor.
Yapısal ve mekânsal müdahaleler ile Çin kırsalında bulunan tulou ev tipini, kişi/toplum, kır/kent arasında sürekli değişen ilişkiler bağlamında yeniden değerlendirerek yeni tasarım stratejileri oluşturan Rural Urban Framework bu bağlamda “Plug-in” (eklenti) ve “Tower” (kule) isimli iki yeni öneri geliştirmiş.
Böylelikle yeni ortaklıklar, yeni zeminler ve en nihayetinde birlikte yaşamak için yeni sebepler oluşturmayı amaçlayan Rural Urban Framework, farklı tulou tipleri ve parçalarını analiz ederek, biçim, oran, açıklık, yoğunluk ve yükseklik açısından farklı deneyimler sunan yeni tipolojiler oluşturmuş. Bu deneyler sonucu ortaya çıkan stratejilerden ikisi olan “plug-in” ve “tower” projeleri Hong Kong Üniversitesi ve Hong Kong Tasarım Enstitüsü öğrencileri ve marangozlar tarafından uygulanmış.
Plug-in ekinin bulunduğu tulou, yerel yönetim tarafından okula dönüştürülmüş bir yapı. Amfi tiyatro, oturma/dinlenme alanı olarak da kullanılabilecek, geniş bir huni biçimli, tamamen ahşaptan üretilmiş bir merdiven olan “plug-in”, yapının küçük pencereli dış cephesine büyük bir delik açarak, 1’inci katta yer alan yeni halk kütüphanesini dış avluya bağlıyor.
Tower eki ise, geleneksel bir iç avluya sahip olan 500 yıllık bir tulounun bahçesini, dikey eksene de taşımayı amaçlayan bir öneri. Her kattaki dış koridorlara köprüler ile bağlanan bu spiral merdiven, plug-in projesinde de olduğu gibi oturma, okuma, çay içme gibi faaliyetleri destekleyecek biçimde, farklı ritme sahip basamaklar kullanılarak tasarlanmış. Bununla birlikte üst koridoru kuleye bağlayan köprüler ortak okuma odaları ve kulenin en tepesi ise manzara terası olarak düzenlenmiş.
Etiketler
