Sürdürülebilir Bir Kent Vizyonu

ArkiPARC Belediye Ödülü finalistlerinden ve ArkiPARC Sürdürülebilirlik Jüri Özel Ödülü sahibi Ödemiş Belediyesi'nin projeleri üzerine Ödemiş Belediye Başkanı Bekir Keskin ile bir söyleşi gerçekleştirdik.

Çiğdem Çoban: Belediye Ödülleri’nde finale kalan “Çevreden Merkeze Kentsel Tasarım Projesi” ile nelerin hedeflendiği ve hangi kentsel tasarım kriterlerinin göz önüne alındığı konusunda bilgi verir misiniz?

Bekir Keskin: “Çevreden Merkeze” ilkesiyle kent merkezine uzak bölgelerdeki çalışmalarımıza ağırlık vererek, hizmet eşitliğini sağlamaya çalışıyoruz. O bölgelerin gelişmesi de kendiliğinden gerçekleşiyor. Belediye olarak bir bölgede yapılan sosyal tesis ve park gibi alanların yapılmasından sonra, o bölgenin çehresinin değiştiğini ve yeni inşaat taleplerinin artmaya başladığını gözlemliyoruz. Ağırlıklı olarak dar gelirlilerin yaşadığı Türkmen Mahallesi’nde uyguladığımız Perşembe Pazarı, itfaiye ve sosyal tesislerin hizmete sunulmasından sonra o bölgedeki inşaat ruhsatlarının sayısının arttığını gördük. Ödemiş’in eski bir mahallesinde açtığımız Yıldız Kent Arşivi ve Müzesi’nden (ÖYKAM) sonra mahallede ticari bir canlılık sağlandı.

Çalışmalarımızda kentsel planlama ve 1989 Master Planı’na uygunluğu sağlamaya çalışıyoruz. Yeni açılacak olan çevre yolu üzerinde bulunan Hayvan Pazarı’nın kıyısında Et Entegre Tesisi, kuzeyinde Hal Tesislerimizin yapımı hızla devam ediyor. Bu alana yakın bir mesafede yapılan yeni Otogar da Temmuz’da hizmete sunulacak. Böylece kentin güneyinden geçen çevre yolu üzerinde “Toptan Ticaret Alanı” oluşacak.

Kentimizin en eski yerleşim yerlerinden olan Emmioğlu Mahallesi’nde ÖYKAM’ı hizmete açtıktan sonra “tur otobüsleri” için kamulaştırma çalışmaları başladı. Kısa bir sürede çalışmaları tamamlayarak açık otopark alanı yapıyoruz. Otobüslerle gelen ziyaretçiler, ÖYKAM’a rahatlıkla ulaşacaklar, sonra da Tarihi Arasta, Köylü Üretici Pazarı, Lozan Meydanı ve Kasap Hali gibi çarşı alanlarını yürüyerek gezme imkanı bulacaklar. Ödemiş’te kalabalık grupların toplu yemek yiyecekleri büyük mekanlar yok. Kasap Hali içinde oluşturacağımız geniş yemek alanlarıyla bu ihtiyacı da karşılamaya çalışacağız. Böylece kentin turizm bölgesinin temel ihtiyaçlarını karşılamış olacağız. Kent kuzeyinde çevre yolu gibi kullanılan yol üzerinde pazar yeri, itfaiye, muhtarlık ofisi, kafeterya, spor alanları ve otoparkın bulunduğu yeni bir alana sosyal tesis ve park yapıldı. Merkeze uzak olmasından dolayı 112 Acil Servis’e de bina tahsis ettik. Tesis önünden geçen yolun genişlemesi yapılarak ulaşım konusunda rahatlık sağlandı. Bu çalışmalar kapsamında mahalledeki başka bir sokakta yapılan çalışmayla İzmir yoluna yeni bir bağlantı yapıldı.

Kentimizin doğu kısmını sosyal ve kültürel etkinliklerin yapıldığı bir bölge olarak planlıyoruz. 72 bin metrekarelik 125. Yıl Kültürparkı karşısında 17 bin metrekarelik alanda Fuar Alanı oluşturuldu. Bu alanın yanında 16 bin 500 metrekare arsa üzerinde aynı anda üç ayrı etkinliğin yapılabileceği ve 200 araçlık otoparkın bulunduğu Nikah-Düğün Salonu ve Kongre Merkezi açıldı. Yine aynı bölgede bulunan Kültür Merkezi’nin belediyemize devredilmesinden sonra gerekli çalışmalar yapılarak, 300 kişilik çok amaçlı salon, 80 kişilik oda tiyatrosu ve sanat galerisi hizmete sunuldu. Motodrag sporu için gerekli olan pist seçimi de bu bölgede belirlendi.

ÇÇ: Proje sürecinde hangi kurum, kişi ve tasarımcılarla çalıştınız?

BK: Türk Telekom, Tedaş, Mandıracılar, Marangozlar ve Mobilyacılar Odası, Madeni İşler Odası gibi sivil toplum kuruluşlarıyla, Mimar ve Mühendisler Odası da planlama çalışmalarının parçası oldular.

ÇÇ: Projeleriniz hayata geçtikten sonraki süreçte nasıl tepkilerle karşılaştınız? (Çevreden Merkeze Kentsel Tasarım Projesi ve Küçük Menderes Havzası Çevre Koruma Projesi)

BK: Çevreden Merkeze Kentsel Tasarım Projesi’ni uygulamaya başladıktan sonra inşaat ruhsatlarında ve parselasyon sayısında büyük artış oldu. Arsa değerleri arttı. Vatandaşlarımız mahalle ve sokaklarının yenilenmesinden her fırsatta memnuniyetleri dile getirmektedirler.

Küçük Menderes Havzası Çevre Koruma Projesi ile, Küçük Menderes nehrini kirlilikten kurtarmaya çalışıyoruz. Mandıra işletmelerinden çıkan peynir yıkama sularının kirlilik değerlerinin yüksek olmasından dolayı 2011 yılında işletmeye alınan atıksu arıtma tesisine alınamamaktadır. Bu nedenle Türkiye’de örnek bir işbirliği gerçekleştirerek mandıracılar için ön arıtma tesisini kurduk. Bu çalışmamızla bölgemizdeki belediyelere örnek olduk.

ÇÇ: Ödemiş Belediyesi olarak yakın zamanda düzenlemiş olduğunuz Ödemiş Kent Merkezi ve Yakın Çevre Ulusal Mimarlık ve Kentsel Tasarım Proje Yarışması büyük ilgi gördü. Kentlere yeni vizyonlar kazandırmak açısından belediye olarak bu tür yarışmaları nasıl değerlendiriyorsunuz?

BK: Ödemiş, kent planı 1944 yılında ulusal bir yarışma ile yapılan ve jüri başkanlığını dönemin Başbakanı Ödemişli Şükrü Saraçoğlu’nın yürüttüğü bir ilçedir. 68 yıl sonra kentimizin meydanını da yine ulusal bir yarışma düzenleyerek yapmak istedik. Kent Meydanı oluşturmanın yanı sıra, kente planlı bir rahatlık ve çevre sorunlarına duyarlı bir tüketim ve kent içi trafik anlayışı sergileyerek proje alanında korunacak binalar, çevreleri ve otoparklar dikkate alınarak tasarım yapıldı. Bu yarışma kentimizin kültürel değerlerini çağdaş şehircilik anlayışı ile farklı düşünceler ve tasarımlarla ortaya çıkardı. Bu yarışma, Ödemişlilerin ufkunu açtı.

ÇÇ: Sürdürülebilirlik Ödülü’nde “Küçük Menderes Havzası Çevre Koruma Projesi” ile ödüle layık görülmenizi nasıl değerlendiriyorsunuz?

BK: Çevre sağlığının korunması ve bu ilkenin sürdürülebilirliğin sağlanması belediyemizin öncelikli stratejik hedefini oluşturmaktadır. Bu amaçla arıtma tesisleri, mandıra ön arıtma tesisi, içme suyunun klor ilave edilmeden doğal tuz ayrıştırmasıyla elde edilen hipoklorit ile dezenfeksiyonu, 50 bin m3’lük, 15 yıl kapasiteli düzenli katı atık depolama tesisi ve entegre katı atık yönetimi ile biyogaz tesisi projelerimiz jüri üyelerinin dikkati çekti. Birçok ilde henüz teşebbüs edilmeyen bu tesislerin Ödemiş ilçesinde yapılması çevreye verilen önemin göstergesi olduğunu düşünmekteyiz

ÇÇ: ArkiPARC kapsamında Belediye Ödülü ve Sürdürülebilirlik Ödülleri’ne başvurma nedenleriniz nelerdir? Belediyenize ne gibi katkıları olacağını düşünüyorsunuz?

BK: Ödemişte yaşayan vatandaşlarımıza eşit hizmet götürmek amacıyla sürdürdüğümüz projelerin anlaşıldığını görmek ve halkımızda yarattığı güven duygusu, doğru bir çalışma yaptığımızın göstergesidir. Yerel yönetim alanında diğer belediyelere de örnek olabilmek ve gerçekleştirdiğimiz projelerin amacına ulaştığını ArkiPARC aracılığıyla sunulan teşvik edici fırsatları değerlendirmek istedik. Böylece, yeni belediye çalışmalarımızın da önü açılacaktır.

ÇÇ: Ödemiş Belediyesi olarak gündemdeki ve ileriki günlerde gerçekleşmesini hedeflediğiniz öncelikli projeleriniz nelerdir?

BK: Ödemiş’e çok yakın bir tepede 2500 kişilik Antik Tiyatro yapılması, kentimizin kuzey batısında şehir içinde kalan Kuvetli Deresi’nin üstünün kapatılarak yürüyüş yolu olarak düzenlenmesi şu anda çalıştığımız projelerdir.