“Odak Ürgüp” Kent Merkezi İçin Fikir Projesi Yarışması

Ürgüp Belediye Başkanlığı tarafından açılan “Odak Ürgüp” Kent Merkezi İçin Fikir Projesi Yarışması'nın teslim tarihi 15 Kasım 2024 Cuma.

YARIŞMANIN ADI, AMACI, KAPSAMI

Ürgüp, 1970’li yıllarda turizmin gelişmeye başladığından bu yana, sadece Nevşehir’in değil, Kayseri, Niğde, Adana, Kırşehir gibi Orta Anadolu kentlerinden gelen yerli grupları ağırlayan, yeme-içme ve eğlenme ihtiyacını karşılama potansiyeli olan bir merkez olmuştur. Bölge henüz Kapadokya adıyla anılmadan önce Ürgüp diye bilinirdi. Yurtdışı misafirlerin yoğun konakladığı ilk butik oteller Ürgüp’ün Esbelli yamacında hizmete girmişti. Bölgenin en zengin ve yoğun katılımlı pazarı halen Ürgüp’tedir. Eski Tekel Şarap Fabrikası’nın da Ürgüp’te oluşu (1942-2013) erken Cumhuriyet döneminde ilçenin, üzüme dayalı tarım faaliyetinin merkezi olmasını sağlamıştı.

Aradan geçen yıllarda ilçe giderek odak olma özelliğini kaybetti. Turizm sektöründe çalışan beyaz-mavi yakalı kesimin ağırlıkla burada yaşamasına ve Kapadokya Üniversitesi’nin binlerce öğrencisine ev sahipliği yapmasına rağmen, Ürgüp’ün ve merkez alanın enerjisi de mekan kalitesi de giderek düştü. 2000’lerin başında merkeze yapılan ve Cumhuriyet Meydanı adıyla anılan 2 katlı çarşı yapısının, daha çok üst katları kullanıldı ama alt katları işletilemedi ve izbeleşti. Kentin merkez alanı olan bu meydan bugün, çevreleyen işletmelerin kamusal alanlara gelişigüzel taşmalar yapması, tabela düzensizliği ve yapılan uyumsuz müdahaleler yüzünden yakışıksız görüntü sergilemekle kalmıyor, mekansal bütünlük olarak da yetersiz kalıyor.

Odak Ürgüp yarışmasıyla Ürgüp merkezinin bir dönüşüm yaşayarak sosyal, kültürel ve ekonomik anlamda geliştirilmesi ve yeni yaşam alanlarına kavuşması bekleniyor. Bu amaçla, merkezde kalan eski otogar alanının bıraktığı kentsel boşluk, değerli fırsatlar ve potansiyeller barındırıyor. Bu alanla ilişkilenen ve 1960-90 arasında etaplar halinde geliştirilen merkez çarşısının kurgusu ise bu potansiyeli doğuya ve güneye doğru geliştirmeye imkân tanıyor.

Büyük orta avlular etrafında dizili küçük dükkanlardan oluşan çarşı kurgusu, bugün “Kapadokya’nın Odağı” olma iddiasındaki bir kent meydanı için oldukça sakin ve mahzun bir görünüm sergiliyor. Mevcut çarşı gerek ölçeği gerekse mimari nitelikleri açısından bu haliyle bile güçlü bir mekan ve yer karakterine sahip olan rahat ve keyifli bir yaya dolaşımı potansiyeli taşımaktadır. Çarşının “Odak Ürgüp” için bir başka değeri ise, günümüzde önemi giderek artan “modern mimarlık mirası” kapsamında oluşudur. 1980’li yıllara tarihlenen çarşının iyileştirilerek korunmasında çok yönlü yararlar vardır. Ürgüp’ün merkezi, kent hafızasında yeri olan tarihi katmanlarından birini daha korumuş olarak zenginleşirken, ekonomik ömrü sona ermemiş yapıların yeniden işlevlendirilmesiyle de kültürel ve ekonomik sürdürülebilirliğe katkı sağlayacaktır. Odak Ürgüp’ün güncel hedefleri açısından, nitelikli müdahalelerle hem kullanıcının daha çekici ortamlara kavuşabileceği, hem de yerel esnafın kazancını yükseltebileceği bir dönüşüme ihtiyacı vardır.

Odak Ürgüp Yarışmasının amacı, eski otogar alanını odağına alan, Ürgüp merkez çarşısının geneline ilham verecek, sosyal, kültürel ve geleneksel içerikli yeni kullanımlarla nasıl bir odak alana dönüşebileceğinin yaratıcı önerilerini elde etmektir. Yarışmacılardan, otogar alanını içeren ada ölçeğinde düşünerek, detay önerilerini özellikle meydan düzenlemesi üzerinde yoğunlaştırmaları beklenmektedir. Bu kapsamda, yarışmacıların meydanı çevreleyen özel mülkiyete ait yapılara ilişkin stratejileri de önermeleri beklenmektedir. Önerilen fikrin, yalnızca otogar alanı ve meydan düzenlemesi için değil, aynı zamanda çevresindeki kentsel dokunun genel dönüşümünü tetikleyici bir potansiyele sahip olması beklenmektedir. Bu bağlamda, geliştirilecek önerilerin, çevredeki alanların da sosyal, kültürel ve ekonomik açıdan yeniden canlandırılmasına katkı sağlayarak, Ürgüp merkez çarşısının bütünsel bir dönüşümüne öncülük etmesi beklenmektedir.

YARIŞMANIN TÜRÜ VE ŞEKLİ

Yarışma Ürgüp Belediyesi tarafından, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 23’üncü maddesi ile, “Mimarlık, Peyzaj Mimarlığı, Mühendislik, Kentsel Tasarım Projeleri, Şehir ve Bölge Planlama ve Güzel Sanat Eserleri Yarışmaları Yönetmeliği” uyarınca serbest ve tek aşamalı ulusal fikir proje yarışması olarak düzenlenmiştir.

YARIŞMANIN KONUSU ve YERİ

Ürgüp, tarihsel anlamda çok katmanlı bir kent yapısına sahiptir ve yarışma alanı ile çevresi bu katmanların bulunduğu bölgede yer almaktadır. Yarışmaya konu olan alan, 1976 yılında hazırlanan imar planı ile gelişmiştir. Yarışma alanı, geleneksel ticaretin, belediyeye ait kültür merkezi, eski sanayi çarşısı, otopark ve otogar işlevleri ile açık alan kullanımlarını barındırmaktadır.

Ürgüp’ün bölgedeki özel konumu ve katmanlaşmaları, kentin tarihsel ve kültürel belleğinde son derece belirleyici bir yerleşim oluşturmaktadır. Yarışma alanı ve çevresi, kentin geçmiş, bugün ve gelecek kimliği ve hafızası için önemli ögeleri barındıran bir alandır. Turizm ve hizmet kenti olan Ürgüp’te, kent merkezinde yer alan mekanlar da kentin gelecek yıllardaki yaşam kurgusu açısından önemli potansiyel ve fırsatlar içermektedir.

Yarışmacıların, bu bağlamı gerek sorunsalın odağını oluşturan otogar alanı ile Cumhuriyet Meydanı, Kültür Merkezi’ni gerekse eski sanayi alanı ve kırsal otogar ve çevresini (Kanlıca bahçeleri), merkez bütünselliği ve kentsel süreklilik kapsamında geliştirmeleri beklenmektedir. Bir gelecek vizyonu olarak, kentlileri ve konukları merkez ile buluşturan, kentsel yaşamı yeniden üreten kavramsal, yaşamsal ve mekansal çözümlemeler fikir proje yarışmasının temel konularıdır.

Yarışma kapsamında, vizyon senaryosuna göre geliştirilen gereksinim programına uygun olarak Otogar Alanı ile ticari fonksiyonların yer aldığı (Güllüce Caddesi, Tahsinağa Sokağı, Kongre Salonu Kapısı Sokağı arasındaki) alan yarışma odağı olarak belirlenmiştir.

Bu alan, 1960’lı yıllardan itibaren tarihi mezarlığın da içinde yer aldığı Kanlıca Vadisi alanının etaplar halinde doldurulması ve teraslanması ile elde edilen düzlükler üzerine yapılandırılmış modern dönem çarşı merkezidir. Merkezin nasıl geliştiği, şartname dökümanlarında yer alan (Yarışma Alanının Fiziksel Dönüşümü) fotoğraf albümünden izlenebilmektedir.

2014 Koruma Amaçlı İmar Planı kararında, Kentsel Tasarım Proje Alanı (KTPA) 2 olarak belirlenmiş Mehmet Akif Bulvarı, Güllüce Caddesi, Dumlupınar Caddesi ve Adnan Kahveci Caddesi ile çevrili alanın, günlük ve turizme dönük geleneksel ticari kullanımlara, yeşil alanlara ve kültürel-sanatsal etkinliklere olanak sağlayacak bir kent yaşam odağına dönüştürülmesi beklenilmektedir.

Bu çerçevede, söz konusu parseller üzerindeki mevcut yapıların kentsel hafızadaki durumu gözetilerek ele alınmalı ve çevresinde yer alan diğer yapılar ve kamusal açık mekanlar ile birlikte kurgulanmalıdır.

YARIŞMAYA KATILMA KOŞULLARI

Yarışmaya katılacak yarışmacıların aşağıdaki koşulları yerine getirmesi zorunludur.

Yarışmaya, TMMOB’nin mimar, şehir plancısı ve peyzaj mimarı odalarına kayıtlı üyelerden oluşan meslekler katılabilir. İdare ile ilişkilerin yürütülmesi ile sınırlı olmak üzere ekip üyelerinden birinin ekip temsilcisi olarak belirlenmesi gerekmektedir.

Yarışmacıların;
a) Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’nin (Mimarlar Odası, Şehir Plancıları Odası, Peyzaj Mimarları Odası) üyesi olmak ve meslekten men cezalısı durumunda olmamak,
b) 4734 ve 4735 sayılı kanunlar ile diğer kanunlardaki hükümler gereğince geçici veya sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olmamak,
c) Jüri üyelerini ve raportörlerini belirleyen ve atayanlar arasında olmamak,
d) Jüri üyeleri (danışman, asli, yedek), raportörler ve yarışmayı açan idare adına çalışan danışmanlar ile bunların 1. dereceden akrabaları, ortakları, yardımcıları ve çalışanları arasında olmamak,
e) Jüri çalışmalarının herhangi bir bölümüne katılmış olmamak,
f) Yarışmayı açan idarede, yarışma ile ilgili her türlü işlemleri hazırlamak, yürütmek, sonuçlandırmak ve onaylamakla görevli olmamak,
g) Yarışmayı açan idare adına hareket eden danışmanlar ile bunların çalışanları arasında olmamak.
h) Şartname alıp isim ve adreslerini yarışma raportörlüğüne kaydettirmek (Ekip olarak katılanlardan bir kişinin bu şartı yerine getirmesi yeterlidir).

ŞARTNAME VE EKLERİNİN NEREDEN VE NASIL TEMİN EDİLECEĞİ, SATIN ALMA BEDELİ

Yarışmaya katılmak isteyenler 250TL (İkiyüzelli Türk Lirası) karşılığında yarışmaya kayıt yaptıracaklardır. Yarışmaya katılım bedeli “ODAK ÜRGÜP – TC Kimlik NO” açıklaması ile idareye ait banka hesabına müelliflerden birinin ismi ile yatırılacaktır. Dekontta rumuz yazmayacaktır.

Dekontun aslı taratılarak aynı müellifin isim ve iletişim (telefon, e-posta, adres) bilgileriyle birlikte odakurgup@urgup.bel.tr adresine e-posta yoluyla gönderilecektir. Yarışma şartnamesi ve ekleri www.odakurgup.urgup.bel.tr adresinden dijital olarak indirilebilecektir.

Yarışmaya kayıt için son tarih yarışma takviminde “Projelerin Son Teslim Tarihi” olarak belirtilen gündür. (15.11.2024 Cuma, Saat 17:00)

Bu şartlara uymayanlar yarışmaya katılmış olsalar da tasarımları yarışmaya katılmamış sayılır ve isimleri yarışmaya kabul edilmeme gerekçeleriyle birlikte üyesi oldukları meslek odalarına bildirilir.

YARIŞMA TAKVİMİ

Yarışmanın ilanı: 16.09.2024 Pazartesi
Soru Sormak İçin Son Tarih: 01.10.2024 Salı, Saat 17:00
Cevapların İlanı: 04.10.2024 Cuma
Projelerin Son Teslim Tarihi: 15.11.2024 Cuma, Saat 17:00
Jüri Çalışması Başlangıcı: 18.11.2024 Pazartesi
Kolokyum ve Sergi: Daha sonra duyurulacaktır.

JÜRİ ÜYELERİ VE RAPORTÖRLER

Danışman Jüri Üyeleri

Ali Ertuğrul Bul, Ürgüp Belediye Başkanı
Aslı Özbay, Mimar, Yarışma Koordinatörü
Aydan Balamir, Mimar, Nevşehir Bölge Koruma Kurulu Eski Üyesi
Avi Alkaş, Gayrimenkul Geliştirme Uzmanı
Celal Sezer, Mimar, Nevşehir İl Özel İdaresi
Dilek Şen Kantar, Mimar, Mimarlar Odası Nevşehir Temsilcisi
Halil İbrahim Ünser, Kapadokya Üniversitesi Genel Sekreteri
Bekir Ermin, Şehir Plancısı, Ürgüp Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürü

Asli Jüri Üyeleri

Mehmet Nazım Özer, Şehir Plancısı (Jüri Başkanı)
Caner Bilgin, Mimar
Ramazan Avcı, Mimar
Mehmet Cemil Aktaş, Peyzaj Mimarı
Tuna Han Koç, Mimar

Yedek Jüri Üyeleri

Ali Dirik, Mimar
Ömer Faruk Yolveren, Şehir Plancısı
Serpil Öztekin Erdem, Peyzaj Mimarı

Raportörler

Meltem Özen, Mimar
Su Sarıhan, Mimar
Yıldız Yazıcı, İnşaat Mühendisi, Ürgüp Belediyesi Temsilcisi

ÖDÜLLER VE ÖDEME ŞEKLİ

Jürinin yapacağı değerlendirme sonucunda seçilen projelere aşağıdaki ödül ve mansiyonlar verilecektir.

1.Ödül : 325.000 TL
2.Ödül : 225.000 TL
3.Ödül : 125.000 TL
Eşdeğer Mansiyon : 75.000 TL
Eşdeğer Mansiyon : 75.000 TL
Eşdeğer Mansiyon : 75.000 TL

Jüri değerlendirme sonuçlarının ilanından sonra, yukarıda yazılı ödül ve mansiyon tutarları, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 29. maddesine göre, yarışmacılara en geç 30 gün içinde net olarak ödenecektir. Ödenecek net tutarlardan damga vergisi kesilecektir.

YER GÖRME

Yer görme zorunlu olmamakla birlikte jüri tarafından tavsiye edilmektedir.

İDARENİN ADI, ADRESİ VE İLETİŞİM BİLGİLERİ

Yarışmayı Açan Kurum: Ürgüp Belediyesi
Adres: Cumhuriyet Mahallesi, Atatürk Bulvarı, No: 40, 50400, Ürgüp, Nevşehir
Telefon: (0384) 341 40 08 – 130 (Yarışma Raportörlüğü)
Faks: (0384) 341 42 26
E-posta: odakurgup@urgup.bel.tr
Web: http://odakurgup.urgup.bel.tr/
Banka Hesap Bilgileri: Ürgüp Belediyesi Proje Yarışmaları Hesabı, VakıfBank
IBAN: TR 37 0001 5001 5800 7334 4074 11