Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri Programı’nın 2022 yılında 18. dönemi düzenleniyor.
1988’den başlayarak iki yılda bir gerçekleştirilen sergi ve ödül programı, Türkiye’deki mimarlık üretiminin ardındaki 30 yılı aşan varlığıyla köklü bir kurumsal destek olmuştur. İnşaatın en temel ekonomik faaliyet olduğu ve aşırı yapı üretiminin gerçekleştiği ülkemizde TMMOB Mimarlar Odası’nın verdiği ödüller ile mimarlığın aslında kültürel bir etkinlik olduğu ve değerlendirme ölçütlerine dayanarak, seçkin olanın sıradan olandan ayrılabileceği kamuoyuna iletilmek istenmektedir. Ödüllendirilen; mimarlık tasarımının ardındaki emek, Dünya standartlarına ilişkin farkındalık, uygulamaya gösterilen özen, çevreye duyarlılık, tarihsel sürekliliğe yönelik dikkat, popülist eğilimlere karşı duran direnç ve önemli ölçüde yaratıcı çabadır.
Program; yeni ürünlere verilen ödüllerle yalnız güncele ve geleceğe yönelen bir boyutla yetinmemekte, uzun bir birikimi değerlendiren yaşam boyu başarı ödülü ve 2006’dan başlayarak aramızdan ayrılmış olan ustaları anmamıza aracılık eden anma programıyla ülkede mimarlık kültürünün yerleşmesine yönelik değerli bir katkı sağlamaktadır.
Geçtiğimiz 17 dönemde programa 2507 mimarlık ürünü katılmış, seçkin nitelikleri nedeniyle 147 ürüne ve 54 kişi veya kuruluşa çeşitli dallarda ödül sunulmuştur.
Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri uluslararası tanınırlığa da olanak sağlamaktadır. Türkiye mimarlığını uluslararası ortamlarda temsil etmek üzere önemli mimarlık ödül seçkilerine aday gösterilecek mimarlar ve ürünler; programımızda ödül alan mimarlar ve ödül adayları arasından seçilmektedir. Program kapsamında ödül alan eserler, Ağa Han Mimarlık Ödülü ve Mies van der Rohe Çağdaş Mimarlık Ödülleri gibi uluslararası programlarda doğal ödül adayı olarak da belirlenebilmektedir.
Serginin ilk günü akşamı yapılan törende, ödül alan ürünler ve sahipleri tanıtılarak kendilerine plaket sunulmaktadır. Ödüllerin maddi karşılığı bulunmamakla beraber, programa katılan ve ayrıca seçici kurul ile belirlenen mimarların ürünleri ilk olarak Ankara’da sergilenmekte ve bu sergi bir sonraki ödül dönemine kadar, oluşturulan program çerçevesinde, yurt içinde ve dışında birçok kente ve etkinliğe taşınmaktadır.
1988 yılından başlayarak ödül alan ürünler ve mimarlara ilişkin bilgiler Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanarak Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri Kataloğu ile bir araya getirilmekte, yurt içi ve dışında birçok kentte ve etkinlikte izleyiciye sunulmaktadır. Katılımcılara ücretsiz olarak gönderilen katalog, UIA üyesi dünya ülkelerindeki meslek örgütlerinin kitaplıklarına, yurt içi ve dışındaki üniversite, araştırma merkezleri ve uzmanlık kitaplıklarına ulaştırılarak çağdaş Türkiye mimarlığının tanıtımına katkıda bulunmaktadır.
Ödül alan yapıların tescili için TC Kültür ve Turizm Bakanlığı’na başvuru yapılmakta ve süreç müellif ile birlikte takip edilmektedir. Ayrıca ödül alan yapılara, aldığı ödülün ve mimarının adının yer aldığı bilgi plaketi çakılmaktadır.
KATEGORİLER
Ulusal Mimarlık Ödülleri, iki ana başlık altında verilmektedir:
MİMAR SİNAN BÜYÜK ÖDÜLÜ ve BAŞARI ÖDÜLLERİ.
Mimar Sinan Büyük Ödülü, tüm meslek hayatı boyunca verdiği eserleri ve mimarlığa geçen hizmetleri nedeniyle bir mimara veya ortak çalışan mimarlara verilmektedir.
Başarı Ödülleri ise, dört daldadır:
Ulusal Sergi’ye katılan tüm eserler, Başarı Ödülleri için doğal adaydırlar. Büyük Ödül ile Mimarlığa Katkı Dalı Başarı Ödülü için ise, adaylar esas olarak seçici kurul üyelerinin önerisiyle belirlenmekte, aynı zamanda meslek topluluğu da bu kategori için aday gösterebilmektedir.
Ulusal Mimarlık Ödülleri, iki ana başlık altında verilmektedir.
I. MİMAR SİNAN BÜYÜK ÖDÜLÜ (Mimar Sinan Grand Award)
Meslek hayatı boyunca verdiği eserleri ve mimarlığa geçen hizmetleri nedeniyle bir mimara veya ortak çalışan mimarlara verilir. Bu ödülün verileceği mimar(lar)ın bitmiş yapısının olması ve ödülün özellikle bu yöndeki başarıları nedeniyle verilmesi şarttır. Bu ödül için kişisel başvuru gerekmemektedir. Adaylar “aday gösterme” yöntemi ile önerilebilir. Ayrıca, Seçici Kurul kendisi de adaylar saptayarak arasından seçim yapar.
II. BAŞARI ÖDÜLLERİ (Achievement Awards)
Dört ayrı dalda verilir.
1. MİMARLIĞA KATKI DALI (Contribution to Architecture Category)
Mimarlık kültürü ve mesleğine katkıların ödüllendirildiği bu dalda, toplam en fazla 2 ödül verilir. Araştırma, makale, yorum, film, fotoğraf, kitap gibi, mimarlık üzerine veya mimarlığı gündeme getiren çalışmalar ile mimarlık pratiği, kuramı ve meslek hakları konusunda yapılmış her türlü araştırma, çaba ve çalışmaları nedeniyle kişi ya da kurumlara verilir. Bu ödül için kişisel / kurumsal başvuru gerekmemektedir. Adaylar, “aday gösterme” yöntemi ile önerilebilir.
2. YAPI DALI (Building Category)
Bitmiş ve kullanılmakta olan yapılarından dolayı mimar(lar)ına verilir. Yapının bitiriliş tarihinin önemi yoktur. Bu dalda ödüllendirilmek için sergiye katılmak esastır. Bu dalda toplam en fazla 5 ödül verilir. Yapı Dalı’nda 2 kategori bulunur:
a. Yapı (Building)
b. Yapı / Koruma (Building / Preservation)
Tarihî yapıların restorasyonu ile, tarihî/geleneksel çevrelerin koruma, yenileme ve sağlıklaştırma uygulamalarından dolayı mimar(lar)ına verilir. Tek yapı ölçeğindeki anıtsal ve sivil mimarlık örneklerinin yanı sıra, doku olarak korunabilmiş yerleşimlerin iyileştirilmesi ve niteliklerinin sürdürülerek yaşatılmasına yönelik projelendirilmiş uygulamalar bu kapsamda değerlendirilir.
c. Yapı / Çevre (Kamusal Alan Tasarımı) (Building / Environment (Public Space Design)
Bir kentte veya daha küçük ölçekli yerleşmede yaşayanların bir araya gelmekten ve vakit geçirmekten mutluluk duyacakları, iletişim ve diyalog kurma olanakları sunan, kamusal kullanımı özendiren, çekici ve özgün bir kentsel mekanın tasarlanması işidir. Ticaret işlevinin ve tüketimin ön planda olmadığı, ancak mekânsal nitelikleriyle orada olma isteği yaratan özel bir yer… Ayrıca bu iş, mevcut bir yerin özelliklerini ve çevresel/bağlamsal değerlerini okunur kılmak üzere yola çıkan bir tasarım olabileceği gibi müellifin/müelliflerin tasarladığı bir yapı veya yapı grubunu kamusal alana açmaları veya çevredeki yapılarla oluşacak bir mekânsal bütünlüğe katkıda bulunmaları şeklinde de olabilir.
3. PROJE DALI (Design Category)
Henüz uygulamaya geçilmemiş, inşaat halindeki veya gerçekleşmek amacıyla tasarlanmış projelerin mimar(lar)ına verilir. Bu dalda ödüllendirilmek için sergiye katılmak esastır. Bu dalda toplam en fazla 2 ödül verilir. Proje Dalı’nda 2 kategori bulunur:
a. Proje (Design)
b. Proje / Koruma (Design / Preservation)
Tarihî yapıların restorasyonu ile, tarihî/geleneksel çevrelerin koruma, yenileme ve sağlıklaştırma projelerinden dolayı mimar(lar)ına verilir. Tek yapı ölçeğindeki anıtsal ve sivil mimarlık örneklerinin yanı sıra, doku olarak korunabilmiş yerleşimlerin iyileştirilmesi ve niteliklerinin sürdürülerek yaşatılmasına yönelik projeler bu kapsamda değerlendirilir.
c. Proje / Çevre (Kamusal Alan Tasarımı) (Design / Environment (Public Space Design)
4. FİKİR SUNUMU DALI (Ideas Presentation Category)
Yarım kalmış tasarım çalışmaları, fikir düzeyindeki etüdler, ütopik çalışmalar, mimarlığa ilişkin bir tema etrafında gelişen ve özgün fikirler içeren her türlü sunum bu kapsamda değerlendirilir. Fikir Sunumu, avan proje sunumu anlamına gelmemektedir. Bu dalda ödüllendirilmek için sergiye katılmak esastır. Bu dalda toplam en fazla 2 ödül verilir. Başvuru için mimar olma zorunluluğu yoktur.
SERGİ TAKVİMİ
Son Katılım Tarihi / Saati: 2 Mart 2022, 17:00
Seçici Kurul Toplantısı: 1-12 Nisan 2022
Ödül Töreni : 15 Nisan 2022 Cuma, Cermodern, ANKARA
Sergi Programı:
Belirlenen program çerçevesinde sergi, Türkiye’de ve yurt dışında açılmaya devam edecektir. Şimdiye kadar takvimi belirlenmiş olan kentler ve tarihleri aşağıdaki gibidir:
15 – 22 Nisan 2022_Cermodern, ANKARA
9 Mayıs – 5 Haziran 2022_Mimarlar Odası İstanbul BK Şubesi, Karaköy, İSTANBUL
3 – 21 Ekim 2022 _Mimarlar Odası İzmir Mimarlık Merkezi, Alsancak, İZMİR
ADAY GÖSTERME
18. dönemde Ulusal Mimarlık Ödülleri Seçici Kurulu’na, “MİMAR SİNAN BÜYÜK ÖDÜLÜ”, “ANMA PROGRAMI” ve “MİMARLIĞA KATKI DALI BAŞARI ÖDÜLÜ” başlıklı kategorilerde yapılacak olan aday gösterme başvuruları artık çevrimiçi olarak gerçekleştiriliyor.
Seçici Kurul’a hitaben önerilecek kişinin / kişilerin ya da kurumun son katılım tarihine kadar (2 Mart 2022, saat: 17.00) www.mo.org.tr/ulusalsergi/aday-gosterme adresi üzerinden Program Sekreteryası’na iletilmesi yeterli olacak. Öneride bulunmak için, ödüllerin içeriğine ilişkin bilgilendirmeyi web sitesindeki “Kategoriler” bölümünden lütfen okuyunuz.
Aday göstermek veya aday olmak için mimar olma şartı aranmamaktadır. İlgili kişi / kişiler / kurumlar kendilerini de aday gösterebilir.
PANO hazırlanmasına gerek olmayan bu kategoride, önerdikleri adaya ilişkin tanıtıcı bir DOSYA hazırlamak isteyenler çevrimiçi adres üzerinden Program Sekreteryası’na iletebilir.
Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri Programı İletişim Bilgileri
Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri Programı
Mimarlar Odası Genel Merkezi
A: Konur Sokak No:4/2 Yenişehir, 06550 Ankara
T: +90312 417 37 27
F: +90312 418 03 61
E: info@mo.org.tr
E: ulusalsergi@mo.org.tr